E-Ticaret Yazı Dizisi 1 – Türkiye ile Azerbaycan Arasında E-Ticaretin Desteklenmesi İçin İmzalanan Uluslararası Anlaşma Yürürlüğe Girdi
24 Ağustos 2021’de Resmî Gazete de yayınlanan 4417 sayılı Karar ile 2 Nisan 2021 tarihinde Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Dijital Ticaret Alanında İş birliği Hakkında Mutabakat Zaptının” (“Anlaşma”) onaylanmasına karar verilmiş ve Mutabakat Zaptı yürürlüğe girmiştir.
Anlaşma, iki ülke arasındaki mal ve hizmet ticaretini artırmak için teknolojik imkanlardan yararlanmayı, yeni taşımacılık güzergahları ve bağlantılarına ilişkin son gelişmeleri dikkate almayı ve mevcut iş birliğini daha kapsayıcı ve refah sağlayıcı hale getirmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda, Anlaşma’nın da yürürlüğe girmesi ile her iki ülke tarafından aralarında mevcut dijital ticaretin sürdürülebilir ve istikrarlı gelişimi teşvik edilecektir. Böylelikle, dijital ticaret açığı değerlendirmesi de dahil olmak üzere ortak çalışmalar yürütülecek ve ortak raporlar hazırlanacak, bilgilendirici toplantılar, çalıştay ve seminerler düzenlenecek, ortak proje ve programlar geliştirilecektir.
Anlaşma kapsamında yine gümrük ve sınır düzenleme süreçleri basitleştirilecek, ulusal tek pencerelerin karşılıklı çalışabilirliğini sağlamaya yönelik çalışmalar yapılacak, e-ticaret standartları geliştirilecek, yeni pazarlama modelleri, gümrük vergileri ve harçların dijital ödemeleri, e-fatura ve ticaretin finansmanının dijitalleşmesi, dijital lojistik ve tedarik zinciri yönetimi gibi konularda fırsatlar araştırılacaktır. Ek olarak, yük taşımacılığını kolaylaştırmak için e-TIR sisteminin uygulanmasında iş birliğine gidilecek, ulaşım güzergahlarındaki demir yolu taşımacılığını kolaylaştırmak için maksimum çaba gösterilecektir. İki ülke arasında mevcut ve yeni açılan koridorlar yoluyla bağlantıyı daha da kolaylaştırmak için dijital altyapı kurulacaktır. Ayrıca KOBİ’lerin de sınır ötesi dijital ticaret ekosistemine entegrasyonunu desteklemek dahil kendi ülkelerinde dijital ticaret alanında faaliyet gösteren işletmeler arasında iş birliği teşvik edilecektir.
Dijital ticaretle ilgili alanlarda mevzuat iyileştirilecek, ticaretin kolaylaştırılması ve dijitalleşme için nesnelerin interneti, blok zincir, robotik ve bulut bilişim, yapay zekâ ve diğer “4. Sanayi Devrimi” teknolojilerinin uygulama olanakları araştırılacaktır. Özetle, dijital ticarete yönelik engelleri kaldırmak ve sınır ötesi dijital ticarete yol açacak elverişli koşulları ve altyapıyı oluşturmak için taraflarca üst düzeyde iş birliği yapılacaktır.
Elektronik ticaretin hem işletmeden tüketiciye hem de işletmeler arası ticarette fiziki ticarete nazaran kapsadığı hacimdeki yükseliş, üstel bir hızla artarak seyretmekte ve günbegün daha da hızlanmaktadır. Bu noktada, hem mevcut dijital ticaret imkanlarını geliştirilmesi hem de gerekli regülasyonlar ile güvenli ve sağlam bir hukuki zemin oluşturulması dijital pazarda daha güçlü, etkin firmalar doğmasına ve mevcutların da büyümesine kayda değer bir katkı sağlayacaktır. Bu sebeple kanaatimiz, mevcut anlaşma gibi daha birçok uluslararası anlaşmanın hayata geçirilmesinin elzem olduğu yönündedir.