Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına dair Kanun Sonucu Tüketici, Elektronik Ticaret ve Reklam Alanlarında Önemli Değişiklikler Yapıldı!

30 Ekim 2024 tarihli ve 32707 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7529 sayılı “Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (‘’Kanun’’) ile tüketici hukuku, e-ticaret hukuku ve reklam hukuku çerçevesinde önemli düzenlemeler meydana gelmiştir.

İlgili yazımızda yapılan düzenlemelerin özetine yer verilecek olup Kanun metninin tamamına erişmek için linke tıklayabilirsiniz.

1. 6502 sayılı Tüketicilerin Korunması Hakkında Kanun (“6502 sayılı Kanun”) Kapsamında Değişiklikler:

1.1. Usul ve Esasa dair Değişiklikler:

• Tüketici kredisi ve konut finansmanı sözleşmelerinin yazılı olmasının yanısıra mesafeli olarak da akdedilmesi halinde geçerli olacağı düzenlenmiştir.
• Belirli süreli kredi sözleşmeleri ile konut finansmanı sözleşmelerine ilişkin açılan ve yalnızca krediye ilişkin işlemlerin yapılabildiği ilgili hesapların, kredinin ödenmesi -ve tüketicinin aksine yazılı talebi olmaması- halinde kapanmasına ilişkin ibare değiştirilerek bu talebin kalıcı veri saklayıcısı ile de yapılabilmesine imkan tanınmıştır.
• Doğrudan satışların usul ve esaslarının ayrı bir yönetmelik ile belirlenmesi öngörülmüşken ilgili düzenleme kaldırılmış olup bunun yerine 6502 sayılı Kanun’un 47/A maddesi ile doğrudan satış sistemi, “sermaye şirketi niteliğini haiz bir doğrudan satış şirketi tarafından oluşturulan ve çalışan-işveren ilişkisi kurulmaksızın, bağımsız temsilci, distribütör, danışman ve benzeri isimlerle komisyon, prim, teşvik ve ödül gibi menfaatler karşılığında faaliyet gösteren doğrudan satıcıların tüketicilere mal veya hizmet pazarladığı satış sistemi” şeklinde tanımlanmıştır.
• Tüketicilerin doğrudan satış sistemi kapsamında aldıkları ürün veya hizmetler için, 30 gün içerisinde doğrudan satıcıya veya doğrudan satış şirketine bildirmek kaydıyla cayma hakkı kullanabileceği düzenlenmiştir.
• Doğrudan satış şirketleri, şeffaflığı sağlayabilmek amacıyla tüketicilerin bilgilendirilmesi ile talep ve bildirimlerinin iletilebilmesine elverişli bir sistem kurmakla yükümlü kılınmıştır.

1.2 Yaptırımlara dair Değişiklikler:

Kanun ile 6502 sayılı Kanun’un 77.maddesi ile düzenlenen idari para ceza miktarları, asgari ve azami sınırları belirtilmek suretiyle yeniden düzenlenmiş, doğrudan satışa dair hükümlere aykırılık hallerinde idari para cezasına hükmedilmiş ve Reklam Kurulu’nun, söz konusu idari para cezalarını uygularken dikkate alması gereken hususlara yer verilmiştir. Bu doğrultuda Reklam Kurulu, idari para cezalarını uygularken içerik, menfaat, zarar, kusur ve ekonomik gibi kriterleri gözetecektir. Kanun değişikliği ile Reklam Kurulu tarafından verilen idari paralarına karşı uzlaşma yolunun kapalı olduğuna dair madde hükmü kaldırılmış olup böylelikle Reklam Kurulu tarafından verilen idari para cezalarına karşı da uzlaşma imkanı mevcut hale gelmiştir.

2. 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun (“6563 sayılı Kanun”) Kapsamında Değişiklikler:

Kanun ile, e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının faaliyette bulunabilmek için sahip olması gereken lisans ücretinin hesaplanmasına dair düzenlemelere yer verilmiştir. Buna göre;

• Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların net işlem hacminin, ETBİS verilerince hesaplanan toplam net işlem hacminin %20’sini geçmemesi koşulu ile, yurtdışına yapılan satışlar ile proje bazlı yatırım mevzuatı uyarınca Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından düzenlenen teşvik belgeleri doğrultusunda gerçekleştirilen yatırım harcamaları lisans ücretlerinin hesaplanmasında esas alınacak net işlem hacminden iki katı kadar indirilecektir.
•  2024 yılı için lisans ücretinin hesaplanmasında, proje bazlı yatırım kapsamında yapılan yatırımlar ile yurt dışına yapılan satışların 4 katı; 2025 yılı içinde 3 katı  net işlem hacimlerinden indirilecektir.
• Kanun ile düzenlenen %20 sınırının aşılıp aşılmadığının tespitine ilişkin olarak ise, %15’in altında seyreden aşımların dikkate alınmayacağı düzenlenmiştir.

Sonuç:

Kanun ile son zamanlarda köklü mevzuat değişikliğinden geçen tüketici ile elektronik ticaret alanlarına yönelik birtakım yükümlülükler detaylandırılmış, özellikle e-ticaret platformlarında söz konusu olan tüketici kredisinin mesafeli olarak da akdedilebilmesi mümkün hale gelmiş, yaptırım miktarları yeniden düzenlenmiş, doğrudan satışa dair usul ve esaslara yer verilmiş ve e-ticaret pazaryeri lisans ücretlerinde birtakım indirim şartları belirlenmiştir. Reklam Kurulu tarafından uygulanabilecek idari para cezası miktarlarında kayda değer bir artış gerçekleşmiş olup Kanun gerekçesinden de cezaların caydırıcılık özelliğinin karşılanmasının hedeflendiği anlaşılmaktadır.  

Kanun’un doğrudan satış sistemine dair 5, 6 ile 7.maddeleri 30.07.2025 tarihinde yürürlüğe girecek olup, diğer tüm değişiklikler ise yayım tarihi olan 30.10.2024 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.