Reklam Kurulu Aralık 2024 Kararları
Ticaret Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Kurulu (“Kurul”) tarafından 12 Aralık 2024 tarihinde gerçekleştirilen ve ana gündem konusu tüketicileri aldatan, yanıltan, tecrübe ve bilgi eksikliklerini istismar eden reklamlar ile haksız ticari uygulamalar olan 352 sayılı toplantıda, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (“Kanun”) kapsamında tüketicileri yanıltan veya tüketicinin tecrübe ve bilgi noksanlıklarını istismar eden reklamlar ile haksız ticari uygulamalar yönünden toplam 213 dosya incelenip 196’sı mevzuata aykırı bulunarak haklarında idari para ve/veya anılan reklamları durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.
12 Aralık 2024 tarihli ve 352 sayılı toplantı ile özellikle indirimli satış kampanyaları ve yasadışı bahis reklamları mercek altına alınmış olup Kurul tarafından değerlendirmeye alınan dosyalara çeşitli idari yaptırımlar uygulanmıştır.
Kurul tarafından verilen çeşitli kararlara aşağıda yer verilmiş olup kararların tamamına buradan erişebilirsiniz.
- İLETİŞİM HİZMETLERİ
- 2024/6833 Numaralı B*** İ*** ve D*** Y*** H*** Anonim Şirketi Kararı
Kurul tarafından yapılan incelemede, şikâyet edilen firmaya ait “b***” isimli sosyal medya hesabından paylaşılan, Türkçe dublaj ve altyazı seçeneklerine ilişkin tanıtımlar değerlendirilmiş; sunulan bilgi ve belgeler ışığında, platformda çeşitli yabancı yapımların Türkçe dublaj seçeneğiyle yer aldığına dair görsellerin paylaşıldığı ve bazı tüketiciler tarafından da benzer şikayetlerin iletildiği belirlenmiştir. Ayrıca, söz konusu yayınların Türkçe dublaj seçeneğine sahip olduğunu gösteren arayüz görsellerinin de firmaya gönderildiği tespit edilmiştir.
Yapılan inceleme neticesinde, tanıtımlarda yer alan içeriklerin tamamının Türkçe dublaj seçeneği sunduğunun anlaşıldığı, akıllı cihazlarda eski donanımlardan kaynaklanabilecek uyum sorunlarının zaman zaman ortaya çıkabildiği, mevcut bilgi ve belgelerden tüketicinin karşılaştığını iddia ettiği sorunun neden kaynaklandığının net bir şekilde belirlenemediği görülmüştür. Bu bağlamda, tanıtımlarda taahhüt edilen hizmetin genel olarak sağlanamadığına dair somut bir tespitin bulunmadığı, ayrıca sorunun bireysel özellik taşıdığı değerlendirilmiştir. Bu nedenle, olası bir ayıplı hizmet iddiasının, yetkili merci olan tüketici hakem heyetleri tarafından ele alınması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, tüketici şikayetlerinin, tanıtımlarda vaat edilen hizmetin genel olarak yerine getirilmediğini somut delillerle ortaya koyması gerektiği ve bireysel nitelikteki teknik aksaklıkların ayıplı hizmet kapsamında değerlendirilebilmesi için yetkili mercinin tüketici hakem heyetleri olduğu kabul edilmektedir.
Dolayısıyla, inceleme konusu tanıtımların; Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin ilgili hükümleri ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesine aykırı olmadığına karar verilmiştir.
2. DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI VE TEKNOLOJİ
- 2024/6776 Numaralı G*** A*** D*** U*** Ç*** T*** A.Ş.Kararı
Kurul tarafından yapılan incelemede, g*** isimli mobil uygulamada bulunan tüm paketler seçeneği altında, tüm paketlere yakıt ve 150 TL değerinde sigortanın dahil olduğu yönünde ifadelere yer verildiği tespit edilmiştir.
Değerlendirme sonucunda, bu reklamların Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 18. maddesinin 2. fıkrası kapsamında, sunulan ana vaade ilişkin esaslı unsurların tüketiciye açık ve anlaşılır bir şekilde aktarılması ve reklam alanının yetersiz olması halinde ek bir yönlendirme ile detayların sağlanması zorunluluğuna uygun olmadığı belirlenmiştir. Reklam içeriğinde, sigortanın kapsamı ve tüketicilerin bundan nasıl faydalanabileceği konusunda herhangi bir bilgilendirme yapılmadığı, bu eksiklik nedeniyle ortalama bir tüketicinin sigortayı araç kasko sigortası olarak algıladığı ancak gerçekte kapsamlı bir sigortanın mevcut olmadığı tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra, firma tarafından Bakanlığa iletilen görüş yazısında, reklamlarda yer alan sigortanın aslında mini hasar paketi olduğu belirtilmiş olmasına rağmen, bu bilginin tüketicilerden saklandığı anlaşılmıştır.
Bu doğrultuda, reklamın sunuluş şekli dikkate alındığında, tüketicilerin olağan koşullarda taraf olmayacakları bir hukuki işleme dahil olma ihtimalinin bulunduğu, dolayısıyla söz konusu reklamların yanıltıcı nitelikte olduğu ve dürüst rekabet ilkelerine aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak ticari reklamlarda, ana vaade ilişkin esaslı unsurların tüketiciye açık ve anlaşılır şekilde sunulması zorunlu olup, eksik veya yanıltıcı bilgilendirme içeren tanıtımların tüketiciyi yanlış yönlendirme riski taşıması nedeniyle mevzuata aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmektedir.
Bu itibarla, Kurul tarafından inceleme konusu tanıtımların; Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 7/1, 7/2, 7/3, 7/4, 7/5, 7/5-b, 7/5-ç, 9/1, 9/5, 13/1, 13/2, 13/9, 18/1, 18/2 ve 32/1. maddeleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. Maddesi hükümlerine aykırı olduğu belirtilerek reklam veren G*** A*** D*** U*** Ç*** T*** A.Ş. hakkında, reklamın 7529 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanun’larda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un yayım tarihi olan 30.10.2024 tarihinden sonra da yayında olduğunun tespit edildiği de dikkate alınmak suretiyle 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 600.000,00-TL (Altıyüzbin Türk Lirası) idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine karar verilmiştir.
3. DİĞER MAL VE HİZMETLER
- 2024/5164 Numaralı A** T*** ve S*** L*** Ş*** Kararı
Kurul tarafından yapılan incelemede, firmaya ait internet sitesinde satışa sunulan i** 14 modeline ilişkin, cihazın 30 dakikaya kadar maksimum 6 metre derinliğe dayanıklı olduğu yönündeki tanıtımlar incelenmiştir. Şirketin resmi internet sitesinde, i*** 7 ve sonraki modellerin su, toz ve sıvı sıçramasına karşı dayanıklılığına ilişkin bilgilere yer verildiği, bu modellerin IEC 60529 standardına göre IP68 derecesi aldığı belirtilerek 30 dakikaya kadar 6 metre derinliğe dayanıklı olduklarının ifade edildiği tespit edilmiştir.
Yapılan değerlendirme sonucunda, internet sitesindeki tanıtım metinlerinde, suya dayanıklılık özelliğinin kalıcı olmadığı, normal kullanıma bağlı olarak azalabileceği ve sıvı temasına bağlı hasarların garanti kapsamında olmadığı yönündeki önemli bilgilerin, tüketicilerin dikkatini çekmeyecek şekilde ve ana tanıtım metninden farklı bir alanda sunulduğu belirlenmiştir. Bu durumun, tüketicilere eksik bilgilendirme yapıldığı, ana vaat ile bu vaadin istisnası niteliğindeki hususlar arasında uyumsuzluk yaratılarak yanıltıcı bir algıya sebebiyet verildiği değerlendirilmiştir. Ayrıca, kullanım kılavuzunda belirtilen ve sıvı temasına bağlı hasarları önlemeye yönelik uyarılar arasında yer alan, cihazın yüzme, duş, sauna veya buhar odasında kullanılmaması gerektiğine ilişkin bilgilendirmelerin genel tanıtım metinlerinde yer almadığı tespit edilmiştir.
Bu bağlamda, reklamda vaat edilen ürün özellikleri ile kullanım koşulları arasında tüketici nezdinde yanlış bir algı oluşturulduğu, suya dayanıklılık özelliğine ilişkin istisnai durumların ürünün sunduğu avantajları büyük ölçüde ortadan kaldırdığı ve ana vaat ile çeliştiği, dolayısıyla söz konusu tanıtımların gerçeği yansıtmadığı ve ortalama tüketici açısından yanıltıcı ve aldatıcı nitelikte olduğu sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, tüketicilere sunulan reklam ve tanıtımların, vaat edilen özellikler ile bu özelliklerin istisnalarını net bir şekilde ayırt edebilecek şekilde sunulması, yanıltıcı ve aldatıcı bilgi verilmesini engellemek amacıyla yasal düzenlemelere uygun olmalıdır.
Kurul tarafından yapılan incelemenin ardından, söz konusu tanıtımların Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 7/1, 7/2, 7/3, 7/4, 7/5-a, 9/1, 9/5, 18/1, 18/2, 18/4, 18/6, 18/7 ve 32/1. maddeleri ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesine aykırı olduğu belirtilmiştir. Bu kapsamda, reklam veren A** T*** ve S*** L*** Ş*** hakkında, Reklam Kurulunun 12.10.2024 tarihli ve 314 sayılı toplantısında, i***12 isimli ürün tanıtımlarına yönelik yapılan eksik bilgilendirme nedeniyle benzer nitelikte idari yaptırım uygulanmış, ayrıca bu bilgilendirmenin diğer i*** modellerinde de yer aldığı ve reklamda suya, sıçramalara ve toza karşı dayanıklı ifadelerinin tüketicilerin satın alma davranışını etkileyebileceği ve mağduriyetlere yol açabileceği hususları dikkate alınmıştır. Ayrıca, reklamın 30.10.2024 tarihinden sonra da yayında olduğu tespit edilerek, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 1.200.000-TL (Birmilyonikiyüzbin Türk Lirası) idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine karar verilmiştir.
- 2024/5637 Numaralı D-M*** E*** H*** ve T*** A.Ş. Kararı
Kurul tarafından yapılan incelemede, G*** arama motorunda yer alan firma tanıtımlarında Türkiye’nin En Büyük Alışveriş Sitesi H***.com ifadesinin kullanıldığı tespit edilmiştir.
Yapılan değerlendirmelerde, firma tarafından bu tanıtımların nesnel araştırma verilerine dayanmaksızın ve yalnızca geçmişte yapılmış bir marka tesciline dayanarak kullanıldığı anlaşılmıştır. Firma, tanıtımların uzun süre önce arama motoruna verildiğini belirtmiş, ancak bu iddialara dair herhangi bir ispatlayıcı bilgi veya belge sunulmamıştır. Basiretli tacir yükümlülükleri göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu tanıtımların tüketicilerde yanıltıcı bir etki yaratabileceği, kullanılan ifadelerin soyut, abartılı ve doğruluğu kanıtlanmamış olduğu, dolayısıyla bu tanıtımların ortalama tüketici nezdinde yanıltıcı ve aldatıcı nitelik taşıdığı değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, reklamların doğruluğunun ispatlanamaması ve yanıltıcı olabilecek ifadelerle tüketicilerde yanlış bir algı yaratılması, ticari reklam ve haksız rekabet hükümleri çerçevesinde tüketicinin korunmasına yönelik yükümlülüklerin ihlali anlamına gelmektedir.
Bu nedenle, Kurul tarafından inceleme konusu tanıtımların; Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 7/1, 7/2, 7/3, 7/4, 7/5-b, 8/1-b, 8/1-c, 8/1-ç, 8/1-d, 8/1-e, 8/1-f, 8/1-g, 8/1-ı, 9/1, 9/2, 9/4, 9/5, 18/1 ve 32/1. maddeleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. Maddesi hükümlerine aykırı olduğu değerlendirilmiş, reklam veren D-M*** E*** H*** ve T*** A.Ş. hakkında 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca anılan reklamları durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.
- 2024/5639 Numaralı A*** D***P*** S*** ve T*** Ltd. Şti.Kararı
Kurul, firmaya ait *** adresli internet sitesinde yer alan yalnızca avukatların yapabileceği işlere dair tanıtımları incelemiş; firmaya ait *** adresli internet sitesinde hakarete, değer kaybına, icranın iptaline ve özel hastane fiyat farkına dair tanıtımların yer aldığını tespit etmiştir.
Yapılan değerlendirmelerde, siteye yerleştirilen tanıtımlarda avukatlara özgü olarak kabul edilen faaliyetlerin, firma tarafından yerine getirildiği ifade edilmiş, ancak firmanın bu tür faaliyetlerde bulunmaya yetkili olmadığı belirlenmiştir. Söz konusu tanıtımların, yalnızca avukatların yetki alanına giren işlemlerle ilgili olduğu, firma tarafından gerçekleştirilemeyecek faaliyetleri içerdiği ve bu nedenle tanıtımların tüketiciler açısından yanıltıcı ve aldatıcı bir izlenim yarattığı, tüketicilerin bilgi eksikliklerinden faydalanma niteliği taşıdığı değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, hukuki çerçevede yalnızca yetkili kişilerce yapılması gereken işlemlere dair yanıltıcı tanıtımlar, tüketicilerin doğru bilgilendirilmesini engelleyerek, haksız rekabet ve yanıltıcı reklam suçlarını oluşturmaktadır.
Bu nedenle, ilgili tanıtımların 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 35/1, 48/1, 63/1, 63/2 ve 63/3. maddeleri, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 7/1, 7/2, 7/3, 7/4, 7/5-b, 7/5-c, 9/1, 9/2, 9/4, 9/5, 11/1-a ve 32/1. maddeleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesi hükümlerine aykırı olduğuna ve reklam veren A*** D***P*** S*** ve T*** Ltd. Şti.hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 550.059-TL (Beşyüzellibinellidokuz Türk Lirası) idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine karar verilmiştir.
4. KOZMETİK VE TEMİZLİK ÜRÜNLERİ
- 2024/5002 Numaralı E*** S*** Ü*** S*** ve T*** A.Ş. Kararı
Kurul, çeşitli mecralarda yer alan “S*** Easy Clean” markalı ürünlere dair tanıtımları incelemiş ve söz konusu tanıtımların, ürünlerin içeriğinde kullanılan maddelerin piyasadaki benzer ürünlerden farklı olduğu şeklindeki iddiaların, tüketicilerde ürünlerin benzersiz teknolojiye sahip olduğu izlenimi yarattığını tespit etmiştir.
Kurul tarafından ilgili ürünlerin bio çözünür olduğuna dair yapılan tanıtımların, bu iddianın hangi koşullarda ve ne kadar sürede gerçekleşeceğine dair bilimsel bir veri sunulmadan, görsel anlatımlarla tüketicilerde yanlış bir algı oluşturarak, uygunsuz atık atma davranışını özendirdiği değerlendirilmiştir. Bu nedenle, ürün ambalajlarında yer alan bio çözünür ifadesinin, yalnızca ürünün havlu kısmı mı yoksa tüm ürün mü olduğuna dair net bir bilgi vermemesi nedeniyle, tüketicilere eksik bilgilendirme yapıldığına karar verilmiştir.
Sonuç olarak, tüketicilere yanıltıcı veya eksik bilgi sunarak, ürünlerin özellikleri hakkında yanıltıcı algılar yaratmak, ticari reklam ve tanıtımlarda dürüstlük ilkesine aykırı hareket ederek tüketicilerin bilinçli kararlar almasına engel teşkil etmektedir.
Bu itibarla inceleme konusu tanıtımların; Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 7/1, 7/2, 7/3, 7/4, 7/5-a, 17/1, 17/2, 17/3, 18/1, 18/2 ve 32/1. maddeleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesi hükümlerine aykırı olduğu vurgulanarak reklam veren E*** S*** Ü*** S*** ve T*** A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 2.200.258-TL (İkimilyonikiyüzbinikiyüzellisekiz Türk Lirası) idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine karar verilmiştir.
5. FİNANSAL HİZMETLER
- 2024/6975 Numaralı B*** B*** Anonim Şirketi Kararı
Kurul, *** URL adresinde bulunan “Fırsatlar O***’da 300 TL Akaryakıt Deponda” başlıklı reklam ve tanıtımları incelemiş ve aynı sitede yer alan, yeni O**’lu olanlara 300 TL tutarında Club T*** yakıt puan hediye edileceği yönünde tanıtım yapıldığı tespit edilmiştir.
Kurul tarafından yapılan inceleme sonucunda ilgili iddiaların, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 9. maddesinde belirtilen “İspat Külfeti” esaslarına uygun olarak ispatlandığına karar verilmiştir.
Sonuç olarak, ticari reklam ve tanıtımlarda, vaat edilen koşulların ve iddiaların doğruluğunun ispatlanması, tüketiciyi yanıltıcı ve aldatıcı uygulamaların önlenmesi açısından önemli bir yükümlülük olup, bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi yasal sorumluluklar doğurabilmektedir.
Dolayısıyla inceleme konusu tanıtımların; Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin ilgili hükümleri ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesine aykırı olmadığına karar verilmiştir.
6. GIDA
- 2024/6602 Numaralı Y** G*** S*** ve T*** Ltd. Şti. Kararı
Kurul, “Y***” isimli restoranda satılan lahmacun ürününe ilişkin afiş tanıtımlarını incelemiş ve işyerinde kasanın arkasında yer alan görsellerde, lahmacun ürününün üç adet olarak sunulduğu, ancak altında “Lahmacun (1 Piece Price)” ifadesinin bulunduğu tespit edilmiştir.
Kurul tarafından yapılan denetim sonucunda, Balıkesir Ticaret İl Müdürlüğü tarafından 15.10.2024 tarihinde gerçekleştirilen denetimde, lahmacunun görselinin üç adet olarak gösterildiği, fakat fiyatın tek parça fiyatı olarak belirtildiği, bunun ise tüketicilerde fiyat ve adet konusunda karışıklığa yol açabilecek bir durum oluşturduğu değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, reklam ve tanıtım faaliyetlerinde, ürün veya hizmetin adedi ve fiyatı hakkında açık, doğru ve yanıltıcı olmayan bilgiler sağlanması, tüketicilerin yanıltılmaması ve doğru kararlar verebilmesi için hukuki bir zorunluluk olup aksi takdirde, tüketicilerin yanıltıcı bilgiye dayalı olarak mağdur olmaları engellenememekte ve bu durum hukuka aykırı ticari uygulamalara yol açmaktadır.
Bu nedenle, Kurul tarafından söz konusu tanıtımların Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 7/1, 7/2, 7/3, 7/4, 7/5-ç, 13/1, 13/2, 18/1, 18/2, 18/5, 18/6 ve 32/1. maddeleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesi hükümlerine aykırı olduğu ve bu doğrultuda reklam veren Y** G*** S*** ve T*** Ltd. Şti. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 54.987-TL (Ellidörtbindokuzyüzseksenyedi Türk Lirası) idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine karar verilmiştir.
7. SAĞLIK
- 2024/5121 Numaralı M*** A*** A*** ve D*** S*** Ltd. Şti. Kararı
Kurul tarafından, şikayet edilen kuruluşa ait cam giydirme tanıtımları incelenmiş, kuruluşa ait poliklinik cam giydirme tanıtımlarında, diş şeklinde logodan oluşan görselin yer aldığı tespit edilmiştir. Yapılan incelemeler neticesinde, söz konusu görselin mevzuat tarafından belirlenen sınırları aşarak, reklam niteliği taşıdığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, reklam ve tanıtım faaliyetlerinde, mevzuatla uyumlu olmayan ve belirlenen sınırları aşan uygulamalar, ilgili sağlık ve ticaret düzenlemelerine aykırı olup, hukuki yaptırımlara ve cezai sorumluluğa yol açmaktadır.
Dolayısıyla inceleme konusu tanıtımların Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi’nin 8. maddesi, Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik’in 5/1-a, 5/1-c, 5/1-d, 5/1-g ve 5/2. maddeleri, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 7/1, 7/2, 7/3, 7/4, 7/5-b, 26/1 ve 32/1 inci maddeleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. Maddesi hükümlerine aykırı olduğu vurgulanarak reklam veren M*** A*** A*** ve D*** S*** Ltd. Şti. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca anılan reklamları durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.
8. ÖRTÜLÜ REKLAM
- 2024/4450 Numaralı B*** Y*** M*** R*** H*** ve D*** H*** Ltd. Şti. Kararı
Kurul, firmaya ait olduğu belirlenen “@b***” sosyal medya hesabında yayınlanan 24.03.2024 ve 12.03.2024 tarihli paylaşımlarda, belirli konserler hakkında bilet satışı için “B***” platformuna yönlendirme yapıldığını tespit etmiştir.
Kurul tarafından yapılan değerlendirme sonucunda söz konusu paylaşımlarda herhangi bir reklam veya iş birliği açıklaması bulunmadığı için, bu durumun “B***” markasının örtülü reklamı niteliğinde olduğu değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, reklam ve tanıtım faaliyetlerinde, ticari amaçlı paylaşımların açık ve şeffaf bir şekilde iş birliği veya reklam ilişkisini belirtmeden yapılması, tüketicileri yanıltıcı nitelik taşıyabilmekte ve bu durum hukuki düzenlemelere aykırı olmaktadır.
Dolayısıyla inceleme konusu tanıtımların; Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 6/1, 6/3, 6/4, 7/1,7/2, 7/3, 7/4, 7/5, 22/1, 22/2, 23/1-a, 23/1-b, 23/1-c ve 32/1. maddeleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesi, hükümlerine aykırı olduğu vurgulanarak mecra kuruluşu B*** Y*** M*** R*** H*** ve D*** H*** Ltd. Şti. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 550.059-TL (Beşyüzellibinellidokuz Türk Lirası) idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine karar verilmiştir.
9. TURİZM
- 2024/6796 Numaralı S***.com Kararı
Kurul tarafından S***.com adresli internet sitesinde yer alan reklam ve tanıtımlar incelenmiş, 25.11.2024 tarihinde S***.com URL adresine erişim sağlanamadığı ancak anılan tarihte site üzerinde şikâyete konu tanıtımların devam ettiği tespit edilmiştir.
Sitedeki tanıtımlarda, S***.com’un turizm Avrupa Kıtasına dönük organizasyonlar düzenleyen S***.com T*** Ltd. Şti T****’a 10800 belge no ile kayıtlı bir seyahat acentesi olduğu yönünde ifadesinin yer aldığı ve bu bilgilerin haksız şekilde kullanıldığı, TÜRSAB güvencesi altındaki bir acenteye ait olan 10800 Belge numarasının, “s***.com turizm” isimli D*** T*** S*** O*** O*** T*** A.Ş.’ye ait olduğu belirlenmiştir.
Kurul tarafından, TÜRSAB logosu ve bilgileri kullanılarak, tüketicilerin yanıltıldığı ve başvuru sahibi tarafından yapılan 20.000 TL’lik ödeme ile karşılığında herhangi bir hizmet alınamadığı tespit edilmiştir. Yapılan incelemelerde, söz konusu tanıtımların halen yayında olduğu ve bu durumun tüketicilerde yanıltıcı etkiye yol açarak mağduriyet yaratabileceği değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, yanıltıcı bilgi içeren ve tüketicileri mağdur eden reklam ve tanıtımların, hukuka aykırı olarak yayımlandığı durumlarda, Kurul tarafından söz konusu içeriklerin kaldırılması ve erişimin engellenmesi yönünde yaptırımlar uygulanabilmektedir.
Dolayısıyla inceleme konusu tanıtımların Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 7/1, 7/2, 7/3, 7/4, 7/5-b, 7/5-c, 7/5-g, 9/1, 9/5, 11/1-a ve 32/1. maddeleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesi, hükümlerine aykırı olduğu değerlendirilerek reklam veren S***.com hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca aykırılık konusu içeriklerin çıkarılması için tespit edilen elektronik iletişim kurulabilecek “info@S***.com ” uzantılı e-posta adresi aracılığı ile bildirimde bulunulmasına, bu bildirime rağmen yirmi dört saat içinde aykırılığa ilişkin içeriklerin çıkarılmaması halinde erişimin engellenmesine karar verilmiştir.
10. TÜTÜN VE ALKOL
- 2024/6644 Numaralı S*** E*** O*** D*** M*** M*** T*** Limited Şirketi Kararı
Kurul tarafından gerçekleştirilen incelemelerde, Y*** platformunda yer alan “H*** ile Kaos Show-1.Bölüm/Müzik Şöleni Sanat Güneşi” adlı programın tanıtımları ele alınmış ve programın başlangıcında “+1 Sunar” ifadesinin yanı sıra, gazlı içecek kapağı açılış sesi ve şişe tokuşturma sesi gibi dış ses efektlerinin eklendiği, programın çeşitli bölümlerinde A*** E*** B*** ve M*** S*** A.Ş.’nin tescilli markası “+1” ifadesinin kullanıldığı tespit edilmiştir.
İnceleme neticesinde, söz konusu markanın logosunun kırpılmış veya dönüştürülmüş haliyle kullanılarak, “+1 Sunar” ifadesinin sponsorluk anlamına geldiği ve A*** E*** B*** ve M*** S*** A.Ş.’nin bu programa sponsorluk yaptığı belirlenmiş, ancak bu sponsorluk faaliyetinin 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu’nun 6. maddesi ve Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 22. maddesi ile çeliştiği, alkollü içkilerin reklamı ve tanıtımının yasak olduğu hususları dikkate alındığında, söz konusu programda yer alan örtülü reklamın hukuka aykırı olduğu değerlendirilmiştir.
Dolayısıyla inceleme konusu tanıtımların; 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu’nun 6/1. maddesi, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 20/1, 20/2, 20/4, 20/7 ve 20/9. maddeleri, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 5/1-b, 6/1, 6/2, 6/4, 7/1, 7/2, 7/3, 9/5, 22/1, 23/1, 23/1-a, 23/1-b, 23/1-c, 26/1 ve 32/1. maddeleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesi hükümlerine aykırı olduğu değerlendirilmiş; reklam veren S*** E*** O*** D*** M*** M*** T*** Limited Şirketi hakkında, reklamın 7529 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un yayım tarihi olan 30.10.2024 tarihinden sonra da yayında olduğunun tespit edildiği de dikkate alınmak suretiyle 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 600.000-TL (Altıyüzbin Türk Lirası) idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine ve aykırılık konusu içeriklerin çıkarılması için tespit edilen elektronik iletişim kurulabilecek *** e-mail adresi aracılığı ile bildirimde bulunulmasına, bu bildirime rağmen yirmi dört saat içinde aykırılığa ilişkin içeriklerin çıkarılmaması halinde *** adresli internet sitesinin tümüne yönelik olarak erişimin engellenmesine karar verilmiştir.
Sonuç olarak, alkollü içkilerin reklamı ve tanıtımının yasak olduğu mevzuat uyarınca, bu tür reklamlara yönelik yapılan sponsorluk faaliyetleri ve örtülü reklamların, ilgili kanunlar ve yönetmeliklere aykırı olarak tüketicileri yanıltıcı etkiler yaratabileceğinden, söz konusu reklamlara ilişkin cezai yaptırımlar uygulanarak, içeriklerin çıkarılması ve erişim engellenmesi yönünde kararlar alınabilmektedir.
11. DİĞER (İNDİRİMLİ SATIŞLAR)
- 2024/7004 Numaralı T*** İ*** ve D*** T*** A.Ş Kararı
Kurul tarafından gerçekleştirilen incelemelerde, T***’ya ait internet sitesinde yer alan “Kasım Coşkusu T***’da Güzel” başlıklı kampanyada, belirli ürünlere yönelik indirimli fiyatların duyurulduğu, ancak bu ürünlerle ilgili olarak indirim öncesi fiyat bilgisi, kampanyanın başlangıç ve bitiş tarihleri, ürünlerin stok durumuna dair bilgilere yer verilmediği tespit edilmiştir.
Yapılan incelemeler sonucunda, söz konusu kampanyaya dair ürünlerin indirimli fiyatlarının duyurulmasına karşın, indirimli fiyatların önceki fiyatlarla karşılaştırmalı şekilde belirtilmediği, kampanyanın başlama ve bitiş tarihleri ile ilgili herhangi bir bilgi verilmediği, ayrıca ürünlerin mevcut stok durumları hakkında açıklama yapılmadığı, bu eksikliklerin indirimli ürünlerin tanıtımında yanıltıcı bir izlenim yaratılmasına yol açtığı ve bu durumun, ticari reklam ve haksız ticari uygulamalara dair mevzuata aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, tüketicilerin yanıltılmasının önlenmesi ve ticari reklamların şeffaflık ilkesine uygun hale getirilmesi amacıyla, indirimli fiyatlar, kampanya tarihleri ve stok bilgileri gibi temel unsurların açıkça belirtilmemesi, ilgili mevzuat hükümlerine aykırı olarak değerlendirilmektedir ve bu durum, çeşitli yaptırımların uygulanmasına neden olabilmektedir.
Bu nedenle, inceleme konusu tanıtımların; Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin 7/1, 7/2, 7/3, 7/4, 7/5-ç, 9/1, 9/5,13/1, 13/9, 14/1, 14/2, 14/3, 14/4 ve 32/1. maddeleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesi hükümlerine aykırı olduğu Kurul tarafından belirtilerek reklam veren T*** İ*** ve D*** T*** A.Ş hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 600.000-TL (Altıyüzbin Türk Lirası) idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine karar verilmiştir.
- 2024/6735 Numaralı D*** E*** H*** ve T*** A.Ş. Kararı
Kurul tarafından yapılan incelemelerde, T*** firmasına ait *** internet sitesinde ve diğer mecralarda yer alan “En İyi Fiyat Garantisi” başlıklı tanıtımlar incelenmiş, firmaya ait internet sitesinde, belirtilen kampanyalar kapsamında ürünlere ilişkin “En İyi Fiyat Garantisi” rozetinin kullanıldığı ve bu rozetin yanı sıra, hareketli reklam görsellerinde de “En iyi fiyat garantisi burada. Daha ucuzunu bulursan farkı bizden. Koşullar için tıkla” gibi ifadelerle tanıtım yapıldığı tespit edilmiştir.
Ancak, bu kampanya kapsamında, indirimli fiyatların duyurulmasına rağmen, indirim öncesi fiyatlar, kampanyanın başlangıç ve bitiş tarihleri ile ürünlerin stok durumu gibi temel bilgilere yer verilmediği, ayrıca kampanyanın yalnızca belirli pazaryerleri ve belirli saat dilimlerinde geçerli olduğuna dair bilgiler tanıtımlarda eksik sunulmuş, tüketicilerin kampanya koşullarına erişiminin zorlaştırıldığı belirlenmiştir.
Firma tarafından yapılan açıklamalarda, en iyi fiyat garantisinin yalnızca diğer e-ticaret platformlarındaki satıcılara ait ürünlerde geçerli olduğu, ancak bu durumu net bir şekilde tanıtımlarda belirtmedikleri ve kampanya koşullarına dair detayların web sitesinin farklı sayfalarına dağılmış olduğu ifade edilmiştir. Bunun yanı sıra, en iyi fiyat garantisi uygulamasının, piyasa araştırmalarındaki fiyat değişimleri göz önünde bulundurulmadan sunulmasının yanıltıcı olduğu ve tüketicilerin fiyat algısını bozan nitelikte olduğu değerlendirilmiştir. Ayrıca, kampanya kapsamında fiyat farkı ödemesinin H*** platformu üzerinden “H***” puanı olarak yapılacağına dair herhangi bir bilgilendirme de tanıtımlarda yer almamıştır. Bu nedenle, eksik ve yanıltıcı bilgilendirmeler nedeniyle, söz konusu kampanya ve tanıtımların tüketicileri yanıltıcı nitelikte olduğu ve mevzuata aykırılık teşkil ettiği belirtilmiştir.
Sonuç olarak, kampanya koşulları ve fiyat bilgileri gibi önemli detayların eksiksiz ve açık bir şekilde tüketiciye sunulması gerekmekte aksi takdirde mevzuata aykırılık nedeniyle çeşitli yaptırımlar uygulanabilmektedir.
Bu nedenle, inceleme konusu tanıtımların; 13/1, 13/9, 18/1, 18/2, 18/6, 18/7 ve 32/1. maddeleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesi hükümlerine aykırı olduğu değerlendirilerek reklam veren D*** E*** H*** ve T*** A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 2.210.000-TL (İkimilyonikiyüzonbin Türk Lirası) idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine karar verilmiştir.
- 2024/6810 Numaralı İ*** M*** S*** ve T*** A.Ş. Kararı
Kurul, firma tarafından *** internet sitesi üzerinden gerçekleştirilen “İ***’de Kasım Fırsatları” başlıklı reklamları incelemiş ve 14.11.2024 tarihli görünümde yer alan kampanya kapsamında, “Kasım İndirimleri Başladı, Fırsatları Kaçırma!” şeklinde yapılan tanıtımlarda, belirli koltuk takımlarının indirimli fiyatları ile sepette ek indirimlerin sunulduğu ifade edilmiştir.
Yapılan incelemeler neticesinde, firma tarafından Bakanlığa gerekli bilgi ve belgelerin sunularak, kampanya kapsamında satışa sunulan ürünlerin reklam mevzuatındaki son otuz gün kuralına aykırı olmadığı ispatlanmış ve bu nedenle şikâyete konu tanıtımların tüketiciyi yanıltıcı bir içerik taşımadığı değerlendirilmiştir.
Bu nedenle, inceleme konusu tanıtımların; Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin ilgili hükümleri ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesine aykırı olmadığına karar verilmiştir.
Sonuç olarak, bakanlığa gerekli belgelerin sunulması ile reklam mevzuatına aykırılık bulunmadığının ispat edilmesi halinde, yapılan tanıtımların mevzuata uygun olduğu kabul edilerek, herhangi bir hukuki yaptırım uygulanmasına gerek bulunmamaktadır.