İcra Dosyası Kapatılırken Hangi Yöntem Tercih Edilmelidir?

İcra dosyalarının gerekli özen ve dikkati göstererek izlenecek yollar sayesinde çok daha düşük ücretler ödenerek kapatılabilmesi mümkündür. İcra dosyalarının ödeme yapılarak kapatılması aşamasında 2 farklı yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler (i) İcra Dairesine Doğrudan Ödeme ve (ii) Haricen Ödeme yapılmasıdır.

“İcra Dairesine Doğrudan Ödeme Yapılması” Prosedürü:

Alacaklı tarafından borçluya usulüne uygun gönderilen ödeme emrinde ödenecek tutar ile paranın ödeneceği icra müdürlüğünün banka IBAN numarası bilgileri yer alır. Söz konusu ödemenin ise bu IBAN hesabına açıklamalı şekilde yapılması belirtilir.

Ancak söz konusu ödeme / icra emrinde yer alan miktarların doğrudan ödenmesi dosyanın kapatılması için yeterli değildir çünkü borçluya gönderilen ödeme / icra emrinde ödenecek tutara ilaveten vekâlet ücreti, faiz, harç ve masraflar eklenecektir ki bu masraflara ödeme emrinde yer verilmez.  Bu sebeple dosyanın, ödeme yapılacak olduğu tarihe ilişkin icra müdürlüğünce düzenlenmiş Dosya Hesabı Raporu’na (uygulamada kapak Hesabı olarak adlandırılır) bakılarak hesapta yer alan bakiye kısmının tamamının icra dosyasına ödenmesi gerekmektedir.

Dosya Hesabı Raporu’na ödeme/icra emrinde yer alan miktardan farklı olarak takipte kesinleşen miktar, tahsil harcı, başvurma harcı, vekalet ücreti, faiz ve dosyada yapılan masraf miktarı da yer almaktadır.  Bunların dâhil edilmediği ve salt ödeme emrinde yer alan tutarın ödenilmesi ile yetinilmesi halinde eksik ödeme yapılması nedeniyle dosyanın kaydının kapatılmasını mümkün olmayacaktır. Ayrıca gönderilen icra emrinde yazan salt miktarın dosyaya ödenmesi halinde kalan bakiye üzerinden haciz işlemleri başlatılabilir.

“Haricen Ödeme Yapılması” Prosedürü:

Bir diğer yöntem ise Haricen Ödeme ile alacaklıya veya vekiline ödeme yapılarak dosyanın kapatılmasıdır. Bu ödeme yönteminde ise borçluya icra müdürlüğünce gönderilen ödeme / icra emri üzerine borçlu, alacaklı tarafla iletişime geçerek kapak hesabı üzerinden istediği herhangi bir miktar üzerinden alacaklı ile anlaşarak icra dairesinin IBAN hesabına değil de doğrudan alacaklıya veya vekiline parayı göndererek dosyanın haricen tahsille kapatılması sağlanır.

Bu yöntemin uygulanmasında daha önce de belirtmiş olduğumuz icra müdürlüğünce düzenlenmiş Dosya Hesabı Raporunda yer alan takipte kesinleşen miktar, vekalet ücreti, faiz ve dosyada yapılan masraf miktarıyla bağlılık yoktur. Bu bakımdan taraflar dosya hesabına bağlı kalacak olsa dahi alacaklı ile pazarlık edebilme imkanı olması sebebiyle diğer yönteme göre iki taraf için de daha kârlı bir yöntem olduğu söylenebilir.  

Bu yöntem uygulanırken alacaklı ile borçlu yukarıda belirtilen kalemler üzerinde kendi aralarında bir bakiye belirleyerek anlaşır. Bunun üzerine icra dosyasına alacaklının “Haricen Tahsille Dosyanın Kapatıldığına” ilişkin UYAP üzerinden dosyaya bildirimde bulunmasıyla birlikte haricen tahsil harcı ödenmek suretiyle dosya kapatılmış olur.

Peki Bahsedilen İki Ödeme Yönteminden Hangisi Tercih Edilmelidir?

Doğrudan belirtmemiz gerekir ki kârlılık açısından söz konusu icra dosyasının haricen ödeme yöntemiyle kapatılması her iki taraf için de daha makuldür. Çünkü;

1. Haricen ödeme yönteminde tarafların arasında pazarlık yapma imkânı bulunmaktadır. Takipte kesinleşen miktar, takipte mevcut vekalet ücreti, faiz gibi kalemlerde alacaklı ile borçlunun pazarlık etme imkanı vardır. Devletin alacağı tutarlar dışında yer alan tutarlar için yapılacak olan bu pazarlığa ilgili icra müdürlüğü karışmamaktadır.
2. Haricen ödeme yönteminin bir diğer büyük avantajı, tarafların haricen ödeme üzerine anlaşması ve haricen tahsil bildirimini dosyaya yapılması halinde, icra dairesince kesilecek tahsil harcı yarı yarıya düşmektedir.
3. Tahsil harcının yanı sıra haricen ödemeyle kapatılan icra dosyasında alacaklının ödemekle yükümlü olduğu %2’lik cezaevi harcı talep edilmemektedir.
4. Bununla birlikte, haricen ödeme yapılması yönteminde alacaklı tahsil bildirimi yapmazsa icra dosyası açık kalacak ve her an borçlu aleyhine haciz işlemi hakkınızda uygulanabilecektir. Bu sebeple icra dosyasının icra müdürlükleri nezdinde kapatılmasının sağlanması borçluya hakkında tekrar haciz yapılmasını önleyeceğinden, haricen yapılan ödeme akabinde alacaklı tarafından ilgili icra dosyasına haricen tahsil bildiriminde bulunulması ve gerekli tahsil harcı dosyaya yatırılarak dosya kaydının kapatılması mutlaka sağlanmalıdır.