Yeni Vergi Affı Yazı Dizisi – 4
9 Haziran 2021 tarih ve 31506 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün itibariyle yürürlüğe giren 7326 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun (“Kanun”) içerisinde yer alan düzenlemelere ilişkin yazı dizimizin 4. ve son bölümünde muhasebe kayıtlarının düzeltilmesi konusunu ele alacağız.
- Genel hatlarıyla yapılandırma
Kanun’da yer alan düzenleme ile mükelleflere aşağıdaki olanaklar sağlanmaktadır:
- İşletmede fiilen mevcut halde bulunan, ancak işletmenin yasal defterlerinde kayıtlı olmayan mal, makine, teçhizat ve demirbaşların kayda alınması,
- İşletmenin yasal defterlerinde kayıtlı olan ancak işletmede fiilen mevcut olmayan mal, maline, teçhizat ve demirbaşlara ilişkin düzeltme işlemlerinin yapılması,
- 31 Aralık 2020 itibariyle işletme yasal defterlerinde kayıtlı olan ancak fiilen işletmede mevcut olmayan kasa mevcutlarına ilişkin düzeltme işlemlerinin yapılması,
- 31 Aralık 2020 itibariyle işletme yasal defterlerinde kayıtlı olan ancak işletmede fiilen mevcut bulunmayan ortaklardan alacaklar ile ortaklara borçların arasındaki net alacak farkı tutarına ilişkin düzeltme işlemlerinin yapılması.
Öncelikle, Kanun kapsamında getirilen bu uygulamadan yararlanabilmek için bahse konu işlemler için dava açılmaması gerekmektedir. Yine, bu hükümlerden yararlanılması halinde, ayrıca uzlaşma, tarhiyat öncesi uzlaşma ve vergi cezalarında indirim hükümlerinden yararlanılamayacaktır.
İnceleme ve bu işlemlerin tamamlaması takiben Kanun kapsamındaki faydalanmaya ilişkin bilgilere yer verilmiştir:
| Konu | Nasıl Uygulanır? | Süre |
| İşletmede fiilen mevcut halde bulunan, ancak işletmenin yasal defterlerinde kayıtlı olmayan mal, makine, teçhizat ve demirbaşların kayda alınması | İktisadi kıymetlerin rayiç bedeli tespit edilir.Bu tespit mükellef tarafından ya da meslek kuruluşunca yapılır.Bu kıymetler rayiç bedel ile vergi dairesine bildirilir.Bu değerlerden yasal defterlere kaydedilir.Bu kıymetler için özel karşılık hesabı açılır. Mallar için bu karşılıklar sermaye kalemi, diğer iktisadi kıymetler için ise birikmiş amortisman sayılır. Beyan edilen rayiç bedel üzerinden;Basılı kitap ve süreli yayınlar için %4,Diğer mallar için bu malların tabi olduğu oranın yarısı oranında vergi hesaplanır.Hesaplanan vergi ayrı bir beyannameyle sorumlu sıfatıyla beyan edilir.Mal üzerinden ödenen vergi genel esaslara göre hesaplanan KDV’den indirim konusu yapılır. Ancak, makine, teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen vergi indirilmez.Beyana konu mallar eğer ÖTV’ye tabiyse beyan tarihindeki emsal bedel üzerinden ÖTV hesaplanır. | 31 Ağustos 2021 |
| İşletmenin yasal defterlerinde kayıtlı olan ancak işletmede fiilen mevcut olmayan mal, maline, teçhizat ve demirbaşlara ilişkin düzeltme işlemlerinin yapılması | Mevcut olmayan söz konusu kıymetler için fatura düzenlenir ve sonrasında kayıtlardan çıkartılır.Bu süreçte tüm vergisel yükümlülükler yerine getirilmek zorundadır.Ödenmesi gereken KDV üç taksit halinde ödenir.Mallar için, faturaya konu bedel tespitinde aynı neviden mallara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kar oranı esas alınır.Diğer iktisadi kıymetlerin rayiç bedeli tespit edilir. Bu tespit mükellef tarafından ya da meslek kuruluşunca yapılır.Geçmişe dönük vergi zıyaı cezası ve gecikme faizi uygulanmaz. | 31 Ağustos 2021 |
| 31 Aralık 2020 itibariyle işletme yasal defterlerinde kayıtlı olan ancak fiilen işletmede mevcut olmayan kasa mevcutlarına ilişkin düzeltme işlemlerinin yapılması 31 Aralık 2020 itibariyle işletme yasal defterlerinde kayıtlı olan ancak işletmede fiilen mevcut bulunmayan ortaklardan alacaklar ile ortaklara borçların arasındaki net alacak farkı tutarına ilişkin düzeltme işlemlerinin yapılması | Kayıtlar, vergi dairesine beyan edilerek düzeltilir.Düzeltilen tutar %3 oranında vergiye tabidir.Bu kapsamında ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilememekte; beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmemektedir. Beyan edilen bu vergiler nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılamamaktadır. | 31 Ağustos 2021 |
Kanun’da yer alan bu düzenlemeler ile mükelleflere, işletme kayıtlarında olan ya da olmayan bazı kalemlere ilişkin olarak düşük bir vergi maliyetine katlanarak muhasebe kayıtlarını düzeltme imkanı sağlanmaktadır. Yazı dizimizde detaylı olarak izah ettiğimiz üzere 7326 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun içerisinde yer alan düzenlemelere ilişkin hususların tatbiki için kanunda yer alan koşullara ve bu koşulların zamanlamalarına dikkat edilmeli, uygulamada şirketlerin istifadesi için belirtilen süreler hesaba katılarak işlemler gerçekleştirilmelidir.