Teknoloji Bölgeleri ile Ar-Ge Teşviklerindeki Değişiklikler ve Yenilikler
3 Şubat 2021 tarih ve 31384 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7263 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“7263 sayılı Kanun”) ile birlikte hali hazırdaki teknoloji geliştirme ve ar-ge mevzuatlarında bazı değişiklikler yapılmıştır.
Söz konusu değişikliklere aşağıda kısaca yer verilmiştir.
1. 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda Yapılan Düzenlemeler
| Düzenleme Özeti | Açıklamalar |
| Destek ve teşviklerden yararlanma süresi | 31.12.2028 tarihine kadar uzatılmıştır. |
| Teknoloji geliştirme bölgesinde yer alan mükelleflerin girişimci firmalar ile girişim sermayesi yatırım fonlarına yatırması şartı | 01.01.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, yıllık vergi beyanında istisna edilen kazanç tutarı 1.000.000 TL ve üzeri olan mükelleflere, istisnaya konu edilen tutarın %2’lik kısmının pasifte geçici bir hesapta takip edilerek, bu hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar yine Kanun’da belirtilen hükümler ve hadler çerçevesinde girişimci firmalara aktarılması şartı getirilmiştir.Bahse konu yatırım tutarı yapılmazsa, mükellefin ilgili yılda elde ettiği kazancın %20’lik kısmının vergiye tabi tutulacağı hüküm altına alınmıştır. |
| Teknoloji geliştirme bölgelerindeki personellerin gelir vergisi istisnasına ilişkin düzenlemeler | Bu bölgelerde istihdam edilen Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edileceği belirtilmektedir. |
| Teknoloji geliştirme bölgesi dışında geçirilen zamanlara ilişkin gelir vergisi destek ve teşvikleri | Yüksek lisans ve doktora yapan çalışanların gelir vergisi dışarıda geçirdiği süre için gelir vergisi teşviklerinin yararlanılabilmesi için şart olan bölgede en az 1 yıl çalışma şartı kaldırılmıştır.Gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma süresinin %20’sini aşmamak kaydıyla personelin bölge dışarısında geçirdikleri sürelerin de gelir vergisi stopaj teşviki kapsamında değerlendirileceği, bu oranın Cumhurbaşkanlığı tarafından %50’ye kadar çıkartılabileceği vurgulanmaktadır. |
| Toplam Personel Sayısı 15’in Altında Olan Girişimciler İçin Destek ve Teşviklerden Yararlanacak Personel Sayısının Arttırılması | Toplam personel sayısı 15’e kadar olan firmalarda ücret destek ve teşviklerinden yaralanabilmek için hali hazırda %10 olan destek personel sayısının toplam personel sayısına oranı %20 olarak değiştirilmiştir. |
| Temel Bilimler Desteği Kapsamının Değiştirilmesi | Tanımda yer alan bölümlere ilave olarak Bakanlıkça belirlenecek diğer programların da desteklenecek programlar kapsamına alınacağı ve yönetici şirketler nezdinde kuluçka merkezi ve teknoloji transfer ofisi hizmetlerinde istihdam edilen bu programlar mezunu personelin de destekten faydalanacağı belirtilmektedir. |
| Doktora Öğrencisi ve Stajyerler İstihdam Desteği | Kanun’a stajyer tanımı eklenmiş, stajyer istihdam eden firmalara ve yine doktora öğrencisi Ar-Ge personeli istihdam eden firmalara (bu sefer 2 yıl süreyle sınırlı) Bakanlık bütçesine konulacak ödenekle sınırlı olmak üzere destek verileceği hüküm altına alınmıştır. |
| Girişimci Firmaların Sözleşme Feshine İlişkin Düzenlemeler | Bölgede faaliyet gösteren girişimcilerin, projelerin tamamlanma tarihinden itibaren (mevcut düzenlemede 3 ay içerisinde) yeni bir proje sunmamaları ve yönetici şirkete iletmekle yükümlü oldukları bilgi ve belgeleri süresinde iletmemeleri halinde, sözleşmelerinin otomatik fesih edileceği belirtilmektedir. |
| Kuluçka Merkezlerinin Bölge Dışında Açılması | Bölgelerin fiziki alanlarında yer alan kuluçka merkezlerinin, bölge alanları dışında ihtiyaç duyulan diğer alanlarda da kurulabileceği ve tüm destek, teşvik ve muafiyetlerden yararlanabileceği açıklanmaktadır. |
| Proje Finansmanında Kullanılacak Sermaye Destekleri | Uygun görülen proje kısıtlaması kaldırılmıştır.Kurum kazancı tespitinde indirim yapılacak tutarın yıllık olarak üst sınırı 500.000 TL’den 1.000.000 TL’ye yükseltilmiştir.Mevcut uygulamada kullanılan finansmanın iki yıl içerisinde ilgili projenin finansmanında kullanılmayan kısmı için tahakkuk ettirilmemiş vergilere ilişkin geçime faizi hükümleri değiştirilmiştir. |
2. 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Kapsamında Yapılan Düzenlemeler
| Düzenleme Özeti | Açıklamalar |
| Destek ve teşviklerden yararlanma süresi | 31.12.2028 tarihine kadar uzatılmıştır. |
| Teknoloji geliştirme bölgesinde yer alan mükelleflerin girişimci firmalar ile girişim sermayesi yatırım fonlarına yatırması şartı | 01.01.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, yıllık vergi beyanında istisna edilen kazanç tutarı 1.000.0000 TL ve üzeri olan mükelleflere, istisnaya konu edilen tutarın %2’lik kısmının pasifte geçici bir hesapta takip edilerek, bu hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar yine Kanun’da belirtilen hükümler ve hadler çerçevesinde girişimci firmalara aktarılması şartı getirilmiştir.Bahse konu yatırım tutarı yapılmazsa, mükellefin ilgili yılda elde ettiği kazancın %20’lik kısmının AR-GE indiriminden faydalanamayacağı belirtilmektedir. |
| Girişim sermayesi desteği | Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın kendi bütçesinden, teknoloji, teknolojik üretim ve yenilik faaliyetlerini desteklemek için girişim sermayesi fonlarına destek bütçesi aktarabileceği hüküm altına alınmış, şartları belirlenmiştir. |
| Teknoloji geliştirme bölgesi dışında geçirilen zamanlara ilişkin gelir vergisi destek ve teşvikleri | Yüksek lisans ve doktora yapan çalışanların gelir vergisi dışarıda geçirdiği süre için gelir vergisi teşviklerinin yararlanılabilmesi için şart olan bölgede en az 1 yıl çalışma şartı kaldırılmıştır.Gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma süresinin %20’sini aşmamak kaydıyla personelin bölge dışarısında geçirdikleri sürelerin de gelir vergisi stopaj teşviki kapsamında değerlendirileceği, bu oranın Cumhurbaşkanlığı tarafından %50’ye kadar çıkartılabileceği vurgulanmaktadır.Ar-Ge ve Tasarım merkezlerinde istihdam edilen doktora mezunu personelin üniversitelerde Ar-Ge ve yenilik alanında ders vermesi veya Ar-Ge ve tasarım personelinin teknoloji geliştirme bölgelerinde bulunan girişimcilere mentorluk yapması durumunda haftalık 8 saati aşmamak şartıyla, bu çalışmalarının gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilebileceği vurgulanmaktadır. |
| Temel Bilimler Desteği Kapsamının Değiştirilmesi | Tanımda yer alan bölümlere ilave olarak Bakanlıkça belirlenecek diğer programların da desteklenecek programlar kapsamına alınacağı ve yönetici şirketler nezdinde kuluçka merkezi ve teknoloji transfer ofisi hizmetlerinde istihdam edilen bu programlar mezunu personelin de destekten faydalanacağı belirtilmektedir. |
| Denetim Sürelerinin Arttırılması | Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge merkezleri ve Tasarım Merkezlerine yapılacak olan uygunluk denetimleri süresi 2 yıldan 3 yıla çıkartılmıştır. |