Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ’de (“Tebliğ”) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (“Değişiklik Tebliği”) Resmi Gazete’de 28 Şubat 2024’te yayımlandı. Düzenlemede, geçmişe dönük döviz yükümlülüklerin bir kısmında dövizle ödeme esnekliği getirilerek dövizle ödeme yasağının uygulama esaslarında düzenleme yapıldı. 28 Şubat 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan bu değişiklikler, dövizle ödeme yasağının uygulama esaslarında bazı istisnalar getirerek, belirli durumlarda dövizle ödeme yapılmasına olanak tanımaktadır. Değişiklikler, özellikle döviz cinsinden kıymetli evraklar, faturalar ve Borsa İstanbul A.Ş. Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasındaki işlemler gibi geçmişe dönük yükümlülükler için dövizle ödeme yapılmasına izin vermektedir. Ayrıca, dış ticaret sermaye şirketleri ve serbest bölgelerde faaliyet gösteren firmalar gibi belirli alanlarda da dövizle ödeme yapılmasına imkan tanınmıştır.

19.04.2022 tarihli ve 31814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Değişiklik Tebliği Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri taşıt satış sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde, sözleşme bedelinin döviz üzerinden ödenmesi yasaklanmıştı. Bu kapsamda yer alan ödemelerin Türk Lirası ile yapılma zorunluluğu varken 28 Şubat 2024 tarihli Değişiklik Tebliği ile birtakım istisnalar getirilmiştir. Aşağıda sayılan hallerde geçmişe dönük yükümlülükler döviz ile yerine getirilebilecek.

Dövizle ödeme yapılabilecek haller aşağıda sıralanmıştır:

1. 19/4/2022 tarihinden önce akdedilen menkul satış sözleşmelerinin ifası kapsamında 19/4/2022 tarihli Değişiklik Tebliği’nin yürürlük tarihi öncesinde dolaşıma girmiş bulunan döviz cinsinden kıymetli evraklar kapsamındaki ödemeler.
2. 19/4/2022 tarihinden önce düzenlenmiş faturalar kapsamındaki ödemeler.
3. Borsa İstanbul A.Ş. Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasında döviz cinsinden gerçekleştirilen kıymetli maden ve kıymetli taş alım satım işlemleri ile bu işlemlerin takası kapsamındaki ödeme yükümlülükler,
4. Dış Ticaret Sermaye Şirketi Statüsüne İlişkin Tebliğ (İhracat: 2004/12) ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri Statüsüne İlişkin Tebliğ (İhracat: 2004/4) kapsamında, aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) veya Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ) üzerinden gerçekleştirilecek ihracatlar ile 17/8/2022 tarihli ve 5973 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İhracat Destekleri Hakkında Karar kapsamındaki İhracat Konsorsiyumu ve 5986 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan E-İhracat Destekleri Hakkında Karar kapsamındaki E-İhracat Konsorsiyumu statüsüne sahip şirketler üzerinden aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak gerçekleştirilecek ihracatlara yönelik menkul satış sözleşmeleri kapsamındaki ödeme yükümlülükleri.
5. Gümrük beyannamesine tabi tutulan ihrakiye satış ve teslimi dahil 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunundaki transit ve gümrük antrepo rejimleri ile geçici depolama ve serbest bölge hükümlerinin uygulandığı malların teslimine ilişkin akdedilen menkul satış sözleşmeleri kapsamındaki ödeme yükümlülükleri.
6. Serbest bölgede faaliyet gösteren firmalar ile dış ticaret işlemleri kapsamında yapılan menkul satış sözleşmesine konu malların teslimine ilişkin ödeme yükümlülükleri.

Yukarıda sayılan (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan istisnalar 21 Nisan 2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde; (d), (e) ve (f) bentlerinde yer alanlar ise 28 Şubat 2024 tarihinden itibaren geçerli olacak.