Kısa Çalışma Ödeneğine Başvuru Rehberi
1- Kısa Çalışma Uygulaması Nedir ?
• 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu Ek Madde-2 düzenlemesi gereği genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere İşsizlik Sigortası Fonundan sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.
• Yeni Koronavirüs (Covid-19) salgını sebebiyle bir çok işyerinin faaliyetlerini önemli ölçüde azaltması veya durdurması sebebiyle yaşadığımız bu süreç de “Zorlayıcı Sebepler” kapsamına girmektedir.
2- Kısa Çalışma Uygulaması Kapsamında Hangi Ödemeler, Ne Kadar Süreyle ve Ne Kadar Miktarda İŞKUR Tarafından Sağlanmaktadır?
• Kısa Çalışma Uygulaması kapsamında işçilere; kısa çalışma ödenekleri ve Genel Sağlık Sigortası primleri İŞKUR tarafından işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde PTT Bank aracılığı ile ödenir.
• Kısa çalışma ödeneğinin süresi, 3 (üç) ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadardır.
• Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son 12 (on iki) aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemez.
3- İşçi Hangi Şartlarda Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanabilir?
• Öncelikle önemle belirtmek gerekir ki, işçiler kısa çalışma talebinde bulunamazlar. İşçiler adına işverenler tarafından kısa çalışma başvuruları yapılır.
• İşçinin kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmesi için ise;
*İşverenin kısa çalışma talebinin iş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygun bulunması,
*Başvuru aşamasında sunulan kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması,
*Normal şartlarda, işçinin kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün boyunca hizmet akdine tabi olması ve son 3 yıl içerisinde ise en az 600 günlük prim ödemesinin yapılmış olması gerekirken bu husus 25.03.2020 tarihli 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 41. Maddesi uyarınca Koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son 3 yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemesinin yapılmış olması şeklinde değişikliğe uğramıştır.
4- İşveren Hangi Şartlarda Kısa Çalışma Uygulamasına Başvurabilir?
• Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azalması veya durması,
• İşyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az 4 (dört) hafta en fazla 3 (üç) ay süreyle durdurulması
halinde işveren İŞKUR’a kısa çalışma uygulanması için başvurabilir.
5- Kısa Çalışma Başvuruları İçin Gerekli Bilgi ve Belgeler Nelerdir?
• Başvuru kapsamında mutlak surette gerekli bilgi ve belgeler;
*Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplere ilişkin kanıtlayıcı belgeler, (Bkz. Koronavirüs (Covid-19) salgın mücadelesi kapsamında yayınlanan genelgeler, kararnameler vb.)
* Kısa Çalışma Talep Formu,
*Kısa Çalışma Yaptırılacak İşçilere İlişkin Bilgileri İçerir Liste,
• Uygunluk Tespiti Yapılması Amacıyla Talep Edilen ve İşveren veya Yasal Vekilince Onaylı Başlıca Bilgi ve Belgeler (İşverenin tercihi doğrultusunda, başvurusu esnasında gönderilebileceği/teslim edilebileceği gibi, uygunluk tespiti esnasında da Bakanlık İş Müffettişine gönderilebilir/teslim edilebilir. Başvuru esnasında belgelerin gönderilöesi/teslim edilmesi, sürecin etkin ve verimli işlemesini kolaylaştıracaktır.)
*İşverenin Kısa Çalışma Talebine İlişkin Gerekçeli ve Yazılı Beyanı,
*Ücret Bordroları,
*İşçi Ücretlerinin ve Bununla İlgili Sigorta Primi ve Vergi Kesintilerinin Ödendiğini Gösteren Kayıtlar,
*Kısa Çalışma Uygulanan/Talep Edilen Döneme Ait Çalışma Sürelerini Gösteren ve İşçi İmzalarını İçeren Belgeler (Puantaj Kayıtları, İşçi Takibinin Yapıldığı Elektronik Dökümler vb.)
*Cari Yıl ve Bir Önceki Yıla Ait; Geçici Gelir Beyannameleri ile Tasdikli Mali Tabloların Kayıtları, Üretimde Meydana Gelen Artış ve Azalış Miktarlarını Gösteren Belgeler veya Aynı Döneme Ait Söz Konusu Bilgileri İçerir Nitelikte Düzenlenmiş Tasdikli Bir Mali Analiz Raporu,
*Alınan ve İptal Edilen Siparişlere ve Sözleşmelere İlişkin Belgeler,
*Varsa Faaliyetin Kısmen ya da Tamamen Durduğuna İlişkin Belgeler,
*Varsa İşyerindeki Toplu İş Sözleşmesi Tarafı Sendika ile Kısa Çalışma Uygulanmasına İlişkin Düzenlenmiş Protokol,
*Varsa Yangın, Deprem, Sel, Su Baskını, Salgın Hastalıklar Gibi Mücbir Sebeplerin Varlığını Gösteren Belgeler,
*Varsa Konuya İlişkin Diğer Belgeler.
6- Özellikle Koronavirüs (Covid-19) Salgını Sebebiyle Kısa Çalışma Talebi Nasıl Yapmalıdır?
• Yeni Koronavirüs (Covid-19) sebebiyle önemli ölçüde olumsuz etkilenen ve kısa çalışma talep eden işveren; buna ilişkin kanıtlarla birlikte Kısa Çalışma Talep Formu ile kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi elektronik posta yoluyla bağlı olduğu İŞKUR biriminin elektronik posta adresine göndermek suretiyle kısa çalışmaya başvurabilecektir.
• Başvuruların belge üzerinden hızlı bir şekilde sonuçlandırılabilmesi için Yeni Koronavirüs (Covid-19) sebebiyle önemli ölçüde etkilenildiğine dayanak teşkil eden belgelerin başvuruya eklenmesi önem taşımaktadır. Gerekli hallerde işverenle irtibata geçilerek ilave belgeler İŞKUR tarafından talep edilebilecektir. İşverenlere başvurusunun alındığına dair bilgilendirme, en kısa sürede yine işverenin belirtmiş olduğu elektronik postasına; başvurular ise uygunluk tespiti amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına gönderilecektir.