Karayolu Yolcu Taşımacılığında Şirketlerin Bagaj Kaybı Sorumluluğu ve Sorumluluk Sınırı
Karayolu yolcu taşımacılığı sektöründe günümüze kadar gelinen süreçte yaşanan sorunlar, yolcu taşımacılığı yapan şirketler ile tüketicileri karşı karşıya getirmiştir. Bu sorunlardan bir tanesi de yolcuların getirmiş oldukları bagajların sefer esnasında kaybolmasıdır. Kural olarak karayolu yolcu taşımacılığında bilet alan tüm yolculara bagaj fişi verilmekte olup yolculuk bitiminde bagaj fişinin ibraz edilmesi ile birlikte yolcular bagajlarını teslim almaktadırlar. Ancak yolcuları çok bekletmemek, peronu fazla meşgul etmemek gibi sektör bazlı çeşitli nedenlerden ötürü yolcuların bagajlarının hızlı verilmesi adına bagajların başka bir yolcuya verilmesi problemler yaratmaktadır. Yaşanan problemlerden ötürü tüketiciler bagaj kaybından yaşanan ekonomik zararının karşılanması için Tüketici Hakem Heyetlerine başvurarak zararlarının tanzimini talep imkanını haizdir.
Zira Türk Ticaret Kanunu’nun 912. Maddesinde “Yolcu, bagajı ile el bagajı için, aksine sözleşme yoksa, ayrı ücret ödemez. Taşıyıcı, yolcunun eşyasının zıyaından veya hasara uğramasından Kanunun 875 ilâ 886’ncı maddeleri uyarınca sorumludur.” Yer alan hükmündeki atıf uyarınca sorumluluğu belirten 875.maddede görüleceği üzere “Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur.”
Yapılan atıf uyarınca Türk Ticaret Kanunu’nun Sorumluluk Sınırı Başlıklı 882. Maddesinde “Gönderinin tamamının zıyaı veya hasarı hâlinde, 880 ve 881 inci maddeler uyarınca ödenecek tazminat, gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutar ile sınırlıdır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Her ne kadar Türk Ticaret Kanunu’nun 916.maddesinin 2.fıkrasında “Taşıyıcının bagajdan doğan sorumluluğu iç taşımalarda 500, dış taşımalarda ise 1.000 Özel Çekme Hakkından fazla olmamak üzere Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca tespit edilir.” şeklinde sorumluluk miktarını bildiren bir üst sınır hükmü yer alsa da konu yolcu taşımacılığı sektörü ve Karayolu Taşıma Yönetmeliği de ayrıca incelenerek değerlendirilmelidir.
Şöyle ki; Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 38.maddesinde “Yolcunun 30 kilograma kadar olan bagajı ücretsiz taşınır.” hükmü yer almaktadır.
Bu hükme paralel olarak karayolu yolcu taşımacılığı sektöründeki kural da bilet alan her yolcunun 30 kg’a kadar olan bagajının ücretsiz taşınmasıdır. 30 kg’ dan daha ağır olan bagajların taşınması için yolcular tarafından ekstra bagaj parası ödenmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak anılan maddeler ışığında Karayolu Yolcu Taşımacılığında Otobüs Firmalarının Bagaj Kaybından Kaynaklı Sorumluluk Sınırı 30 kg x 8,33 Özel Çekme Hakkı x Zararın meydana geldiği bildirilen tarihteki kur üzerinden değerlendirilmelidir.